Hoe platforms en betalingen de handel in Afrika stimuleren – Nigerian CommunicationWeek

Momenteel is Afrika een van de snelst groeiende consumentenmarkten ter wereld. Volgens Economist Intelligence zal het continent in 2024 de op één na snelst groeiende grote regio ter wereld zijn, net achter Azië.

In het laatste decennium heeft e-commerce wereldwijd fenomenale groeicijfers gekend, met een e-commerceverkoop die naar verwachting dit jaar wereldwijd zal groeien tot 7 biljoen dollar. In heel Afrika ondergaat het retaillandschap een significante verschuiving nu contactloze betalingen en mobiel geld breed geïntegreerd raken. Consumenten in veel Afrikaanse landen omarmen deze methoden steeds vaker voor transacties.

In dit whitepaper van SeerBit onderzoeken we Sub-Sahara Afrika (SSA), ongetwijfeld een van de kleinste e-commerceregio’s ter wereld, maar wel een met een groot groeipotentieel.

De opkomst van e-commerce in Afrika

De COVID-19-pandemie heeft een grote digitale transformatie in heel Afrika versneld, waarbij de vraag naar digitale betalingen een aanzienlijke en aanhoudende stijging doormaakte. Het resultaat? Digitale betalingen zijn een essentieel onderdeel geworden van het financiële landschap van het continent.

Een van de belangrijkste ontwikkelingen in alternatieve betaalmethoden in Afrika blijft de opkomst van mobiel geld. De fenomenale groei van mobiel geld kan worden toegeschreven aan drie belangrijke factoren: toegenomen toegang tot technologie, uitdagingen bij het verkrijgen van toegang tot traditionele financiële diensten en de door de pandemie veroorzaakte opkomst van contactloze betalingen.

Dit geldt met name voor Sub-Sahara Afrika, waar 144 aanbieders van mobiel geld vooroplopen bij het transformeren van consumententransacties. Met name belangrijke spelers zoals M-Pesa (van Safaricom), MoMo (van MTN) en Orange Money domineren het marktaandeel, zoals gerapporteerd door Statista.

Opvallend is dat er in de regio 171 actieve aanbieders van mobiele betaaldiensten zijn, wat aangeeft dat mobiel geld steeds meer invloed heeft en steeds meer geaccepteerd wordt in het Afrikaanse financiële landschap.

Het geheim van Afrika’s draai naar grotere e-commerce verkopen is ook de snellere groei van B2B verkopen, die online verkopen op het bestaande netwerk van informele retailers in de regio legt, in plaats van ze te vervangen. B2B e-commerce platforms in Sub-Sahara Afrika floreren omdat ze consumentenvertrouwen en logistieke problemen hebben overwonnen door te werken met en aan te boren op de informele markten, in plaats van te werken rond deze verkoopkanalen. Dit heeft de B2B platforms in staat gesteld om goederen te leveren in afgelegen regio’s, ver buiten stedelijke gebieden.

Grensoverschrijdende transacties hebben ook een belangrijke rol gespeeld bij het stimuleren van e-commerce. Ze vormen meer dan de helft van alle e-commerce transactievolumes in Sub-Sahara Afrika. Een deel van deze grensoverschrijdende volumes in SSA komt van consumenten die toegang hebben tot de opkomende binnenlandse Afrikaanse e-commerce spelers over lokale grenzen heen, zoals Jumia (Nigeria), Kilimall (Kenia) en Takealot (Zuid-Afrika). Binnenlandse e-commerce voorzieningen in Sub-Sahara Afrika zijn nog maar net begonnen. Niettemin biedt het Sub-Sahara Afrika een kans om zijn eigen grote spelers op de markt te ontwikkelen en de verbinding van het continent met de rest van de wereld te verbeteren.

Uitdagingen voor de groei van e-commerce in Afrika

Ongelijke verbinding in de regio
Sub-Sahara Afrika is de thuisbasis van meer dan een miljard mensen, waarvan een groot deel in landen met lage inkomens en lagere middeninkomens woont. Deze enorme populatie is niet uniform verbonden met het internet en er zijn aanwijzingen dat niet alle gebruikers hun connectiviteit ten volle benutten.

Hoge inflatie remt consumentenbestedingen
Stijgende inflatie betekent dat mensen minder besteedbaar inkomen hebben en minder geld uitgeven aan luxeproducten. Prijs wordt de belangrijkste factor in de besluitvorming van veel consumenten. In heel Afrika kan dit ook betekenen dat ze naar fysieke winkels en informele markten kijken die voornamelijk in contanten handelen om goederen tegen lagere prijzen te bemachtigen.

Functionaliteit beperkt de acceptatie door de gebruiker
Volgens het rapport The State of Instant and Inclusive Payment Systems In Africa – SIIPS 2022 ondermijnen functionele knelpunten het vertrouwen.

Het gebrek aan inclusiviteit vertaalt zich in suboptimaal gebruik. Consumentenonderzoek in Kenia, Nigeria, Ghana, Tanzania, Zambia, de DRC en Egypte suggereert dat veel eindgebruikers digitale betalingen alleen gebruiken voor beperkte use cases, zoals het verzenden en ontvangen van geld tussen vrienden en familie. Consumentenbetalingen aan handelaren blijven ondergedigitaliseerd: slechts 44 procent van de individuele respondenten doet P2B-betalingen digitaal.

De rol van betalingsplatformen
In heel Sub-Sahara Afrika voltrekt zich in stilte een digitale betalingsrevolutie. Aangewakkerd door de toename van mobiele telefoons, de drang naar financiële inclusie en de drang naar digitale transformatie, winnen alternatieve betaalmethoden snel aan populariteit. Traditionele bancaire infrastructuur heeft vaak moeite om de grote groep mensen zonder bankrekening en zonder bankrekening te bereiken, maar deze innovatieve oplossingen overbruggen de kloof en bieden financiële diensten aan een veel breder segment.

Volgens de Global Findex Database (Wereldbank) heeft in de regio bijvoorbeeld slechts drie procent van de bevolking toegang tot een creditcard, terwijl mobiele telefoons snel populairder zijn geworden, met een penetratiegraad van 75 procent. Hierdoor sluiten alternatieve betaalmethoden perfect aan bij de specifieke behoeften van Sub-Sahara Afrika.

Zoals Aida Diarra, senior vice-president en hoofd van Visa in Sub-Sahara Afrika het stelt: “Het feit dat er vandaag de dag 261 miljoen mensen zijn die geen toegang hebben tot financiële diensten – en het feit dat er minder dan twee miljoen bedrijven zijn die digitale betalingen accepteren – creëert een omgeving waarin innovatie een rol moet spelen om financiële inclusie en handel op het hele continent te bevorderen.”

Sub-Sahara Afrika wordt nu beschouwd als het wereldwijde epicentrum van mobiel geld, vanwege het 48 procent van het wereldwijde aandeel van geregistreerde accounts. In 2022 had deze regio 763 miljoen mobiele geldaccounts, van de 1,6 miljard accounts wereldwijd. Bovendien is deze trend toegenomen met de hoge registratie van nieuwe accounts in 2022, aangezien het gebied verantwoordelijk was voor 59 procent van alle nieuwe accounts die wereldwijd werden geregistreerd.

Mobiele gelddiensten hebben een brede acceptatie gekregen op het continent, met landen als Kenia en Ghana die het voortouw nemen. In Kenia bijvoorbeeld hebben mobiele geldplatformen de manier waarop mensen transacties uitvoeren, gerevolutioneerd, met transacties via mobiele wallets die gelijkstaan ​​aan een aanzienlijk percentage van het BBP van het land. Dit succes kan worden toegeschreven aan de hoge penetratie van mobiele telefoons, beperkte traditionele bankinfrastructuur en de betaalbaarheid en het gemak van mobiele gelddiensten.

Naarmate de e-commercesector steeds competitiever wordt, moeten detailhandelsbedrijven hun aanpak aanpassen. Ze moeten meer waardeproposities bieden aan hun belangrijkste doelgroep, gelokaliseerde e-commerceoplossingen aanbieden en meer in contact komen met een jongere generatie consumenten.

Conclusie

Het betalingslandschap van Sub-Sahara Afrika ondergaat een dynamische transformatie, aangestuurd door innovatie, alternatieve oplossingen en levendige nieuwe marktspelers. Er blijft echter een kritieke kloof bestaan. De infrastructuur, regelgeving en het algehele betalingsecosysteem zijn nog niet volledig volwassen om de optimale ontwikkeling van betalingsdiensten en geldstromen in de regio te ondersteunen.

Desondanks is e-commerce in Afrika goed op gang. Schattingen suggereren dat er ongeveer 264 e-commerce start-ups operationeel zijn op het continent, actief in ten minste 23 landen. Dit duidt op een aanzienlijk potentieel om nieuwe banen te creëren – maar liefst drie miljoen in 2025. Deze banen zullen direct in online marktplaatsen, ondersteunende diensten en spin-off economische activiteiten zijn.